ÇEKOSLAVAK KATALİN

Bilinen İsmi İle Osmanlı Çekoslavak Katalin

İstanbul Ustalarımızdan Ömer Önder Cankurtaran Tarafından Yapılmış Muhteşem Kollesiyonluk Bir Eser 

Günlük Çekim İçin İdeal Fevkalade Bir Tesbihtir

KATALİN

Bakalit son derece yenilikçiydi ve pek çok Art Deco tasarımda 1920'lerin sonlarından itibaren kullandı. En çok siyah, kahverengi ve kırmızı renklerde üretilmesinin yanında yakut yeşili, turkuaz gibi özel siparişleri de karşıladı.

Ancak 'Bakalit'in içindeki fenol-formaldehit kimyasal formülünden dolayı hızlı renk değişikliği; tekstil, dekorasyon, oyuncak vb. sektörlerin kullanıcıları tarafından şikâyetlerin artması ve ürün iadelerinin hızlanmasına sebep oldu. Malzemeye olan ilgi azaldı. Kimyagerlerin renk değişimini durdurmak için yeni formül arayışları, 'Katalin' malzemeyi bulmalarına kadar devam etti. Dolayısıyla, 'Bakalit' üreticileri bu durumu aslında bir üretim hatası olarak kabul ettiler ve yeni arayışlara geçtiler denilebilir.

Sıvı fenolik reçine kurşun kalıplara dökümü

1927 yılında 'Katalin' malzemenin bulunmasıyla renk değişim problemine çare bulundu ve 'Bakelit'e rakip olarak 'Katalin Malzeme' üretimi başladı.

Yine 1927'de Bakalit patentinin süresi doldu ve aynı yıl Catalin Corporation tarafından satın alındı. Catalin Corporation, döküm fenolik reçineler oluşturmak için 'Bakalit' formülünü ve üretim sürecini geliştirerek malzemeyi 'Katalin' olarak yeniden adlandırdı.

Dönem reklamcılığında "Modern Endüstri Mücevheratı" olarak görülen Katalin, kurşun kalıplara dökülen ve yavaşça soğumaya bırakılan sıvı reçineye renk katılmasıyla ilgi çekici oldu.

Reçine sertleştikten sonra kurşun kalıptan çıkarıldı ve kurşun eritilerek yeniden kullanıldı. Bu şekilde binlerce dökme reçine çubuklar, borular, levhalar ve bloklar üretildi. Katalin, dünyanın her yerindeki şirketlere ve malzemeyi bugün hala koleksiyoncuları memnun edecek ürünlere dönüştüren zanaatkarlara sevk etti

Çoğunlukla kömür katranından rafine edilen Katalin, katı veya yarı saydam boyalarla boyanabilir. Kırmızı, yeşil, mavi veya sarı gibi parlak renkler ve aradaki geçişle oluşan birçok ton elde edildi.

Katalin reçinesine kısmen karıştırılan boyalar, derinlik algısı oluşturarak mermer görünümü verir. Bu rastgele karışım bağlamında, iki Katalin malzeme asla aynı desene sahip değildir.

Bakalit gibi, Katalin de muhteşem bir parlaklıkta cilalanabilmekteydi. Zamanında; kostüm takıları, saç tokaları, poker fişleri, biblo kutuları gibi birçok küçük eşya Katalin'den yapılmıştır.

Ve ayrıca jukebox'ların kabinlerinde de katalini kullanan Paul Fuller, -bir sanat ve stil patlaması olarak- katalin  parıldayan ve yarı saydam geçirgenliğini keşfetmiş ve popülerite kazandırmıştır